December 2018:

 

Een docent in het hoger beroepsonderwijs heeft voorbeeldfunctie voor studenten en heeft veel kennis en ervaring in het beroep waar de opleiding studenten voor opleidt of heeft relevante ervaringen die voor de opleiding van de studenten sprekend zijn. Een docent staat als zichzelf voor de klas, hij behoudt zijn eigen identiteit, maar kan bepaalde persoonlijke eigenschappen versterken of afzwakken zodat goed docentschap de overhand neemt. Een goed docent is creatief in het vormgeven van onderwijsbijeenkomsten en is gemotiveerd onderwijsbijeenkomsten activerend vorm te geven, waardoor studenten in staat zijn hun interesse en aandacht vast te houden. De docent heeft als taak om onderwijs op een beroepsopleiding te koppelen aan de praktijk. Daarbij is het gebruik van praktijkvoorbeelden belangrijk, voornamelijk bij theoretische vakken. De koppeling met de praktijk door middel van voorbeelden moet echter niet enkel uit de docent komen. Door voorbeelden en praktijkervaring van studenten zelf op te roepen kan de docent aansluiten op de belevingswereld van de studenten waardoor motivatie in mijn ogen verhoogd en leerrendement vergroot kan worden.

Veranderingen in de maatschappij zijn constant in gang, zullen in de toekomst blijven komen en volgen elkaar in sneltreinvaart op. Dit vraagt om een beroepsprofessional die met zijn tijd mee kan groeien. Onderwijs moet daarom in mijn ogen ook in grote mate gericht zijn op het opleiden van flexibele professionals, professionals die hun eigen leerproces kunnen sturen. Een opleiding moet daarom deels gericht zijn op benodigde kennis voor het werkveld, maar in grote mate ook gericht zijn op het aanleren van professionele kennisvergaring. Studenten moeten een open houding aangeleerd kan krijgen, klaar staan om veranderingen in het werkveld toe te passen en een voortrekkersrol te spelen in veranderings- en vernieuwingsprocessen in het werkveld.

Globalisering brengt internationale kennisdeling en een multiculturele samenleving met zich mee. Twee onderwerpen die grote invloed hebben op de gezondheidszorg en het verpleegkundig beroep. Verpleegkundigen zullen in de toekomst in steeds grotere mate te maken krijgen met internationale gezondheidsproblematiek en een multiculturele patiëntenpopulatie. Daarnaast wordt van hen verwacht dat zij hun keuzes baseren op internationale wetenschappelijke literatuur. Enkel naar Nederlands onderzoek verwijzen is te beperkt en wordt niet meer geaccepteerd. In mijn ogen is het daarom van belang dat het onderwijs en docenten toekomstige professionals voorbereiden op internationaal georiënteerde zorg en internationaal georiënteerde kennisvergaring (onder andere door bijvoorbeeld onderwijs te verzorgen in het Engels).

 

Oktober 2019: 

In December 2018 ontwikkelde ik voor het eerst mijn visie op onderwijs. Op dat moment werkte ik sinds 3 maanden in het onderwijs en had ik sinds twee maanden zelf onderwijs in van de Master docent HGZO gevolgd. Mijn visie ontstond door verschillende visies op (verpleegkunde) onderwijs te vergelijken en daar belangrijke punten uit te selecteren Deze onderwijsvisie was nog niet onderbouwd met wetenschappelijke literatuur. Een klein jaar later heb ik meer kennis en ervaring opgedaan met betrekking tot verpleegkunde onderwijs. De visie die ik in december 2018 beschreef, is momenteel nog passend bij mijn huidige visie. Echter ben ik het docentschap deels ook anders gaan zien. Aan het begin van de studie zag ik de inhoud van de lessen en de voortgang van de student als volledige verantwoordelijkheid van de docent. Echter ben ik door het volgen van onderwijsbijeenkomsten over didaktiek en het verdiepen in evidence based literatuur, in gaan zien dat dit een gedeelde verantwoordelijkheid is, waarvoor ook de student een bijdrage moet leveren. De inhoud van het docentschap is daarom naast het overbrengen van kennis ook het fungeren als coach. Een coach is in dit geval de persoon die de individuele student of groep studenten stimuleert de eigen kwaliteiten te versterken of te verdiepen. Dit sluit aan op het learner-centered onderwijs principe (Blumberg, 2009). Hierbij is het onder andere belangrijk om als docent te focussen op wat de student leert, hoe deze leert en hoe het leren gebruikt kan worden (Weimer, 2002). Deze strategie stimuleert studenten tot actief leergedrag. Deze strategieën beheers ik als beginnend docent nog onvoldoende, wat leidt tot leerwens: Hoe pas ik het learner centered onderwijs principe toe? (zie pagina Ambities, Leerwensen en Actieplannen). 

Ik vind daarnaast ook belangrijk dat onderwijs spelenderwijs vormgegeven wordt, ik vind het belangrijk dat studenten plezier hebben in het leren. Dit stimuleert mijns inziens de motivatie van studenten om actief deel te nemen aan onderwijsbijeenkomsten. Dit sluit aan bij de systematic review van Subhash & Cudney (2018) waaruit blijkt dat spellen in het onderwijs (gamification) motivatie van studenten verhoogd en dat studenten concentratie langer vast kunnen houden.  

Internationalisering van het hoger onderwijs zal bijdragen aan de persoonsvorming van studenten. Zij moeten zich ontwikkelen tot autonome, zelfredzame en onafhankelijke personen binnen de steeds internationalere samenleving met een eigen persoonlijkheid en kritische blik (Vereniging Hogescholen, 2018). Het ervaren van de verschillende inzichten en perspectieven van verschillende landen en culturen draagt daaraan bij. Wat betreft globalisering en een toekomstige extreem multiculturele samenleving komen afgestudeerde verpleegkundigen ook op de Nederlandse arbeidsmarkt steeds meer in aanraking met internationale of interculturele uitdagingen. Voor studenten is het daarom van belang dat zij in hun opleiding internationale inzichten en kennis tot zich kunnen nemen en worden voorbereid op het werken aan mondiale vraagstukken in een diverse en internationale context (Flapper & Reitsma, 2017). Zowel het internationaliseren van de inhoud en structuur van het curriculum als het studeren in een internationale groep van studenten draagt daaraan bij. Ik vind het van groot belang dat het verpleegkunde onderwijs bijdraagt aan het internationale bewustzijn van studenten. 

Het opbouwen van een persoonlijke relatie met studenten vind ik erg belangrijk. Ik probeer mij als docent benaderbaar op te stellen en begrip te tonen voor de situatie van studenten. Ik deel tot op bepaalde hoogte persoonlijke informatie over mijzelf met studenten om een gelijkwaardiger relatie met studenten op te kunnen bouwen. Wanneer studenten een positieve relatie voelen met de docent, zullen zij eerder geneigd zijn vragen te stellen of onzekerheden delen. Dit sluit aan op de zelfdeterminantie theorie (Deci & Ryan, 2000). Ik vind het belangrijk dat studenten zich veilig voelen om fouten te maken, daarom zal ik ook openlijk toe kunnen geven tijdens onderwijs dat ik aanbied wanneer ik een onhandige aanpak heb gebruikt of een fout heb gemaakt. 

 

 

 

 

Door actief te werken aan onderwijsinnovaties in het kader van de Master docent HGZO zal mijn visie op onderwijs zich nog verder ontwikkelen. 

 

Literatuur: 

Blumberg P. Developing learner-centered teaching: a practical guide for faculty. San Francisco: Jossey-Bass, 2009.

Deci, E.L., & Ryan, R.M. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, Vol 55(1),  68-78.

Flapper, K. & Reitsma, L. (2017) Rapport Taskforce Landenstrategie. Den Haag: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: Directie Hoger Onderwijs & Studiefinanciering

Subhash, S. & Cudney, E. (2018) Gamified learning in higher education: A systematic review of the literature, Computers in Human Behavior.  87, 192-206

Weimer, M. (2002). Learner-Centred Teaching Five Key Changes to Practice. San Francisco, CA Jossey-Bass

Vereniging Hogescholen (2018) Internationaliseringsagenda Hoger Onderwijs. VNSU, Den Haag